Loading...
Hi, How Can We Help You?
  • 7'den 70'e bir "GERÇEK"(1951-2021)

Dernek Tarihçesi

Dernek Tarihçesi

Bu kapsamda Priştine’de “Yeni Hayat” Derneği’nin kurulması ile ilgili günümüze kadar muhafaza edilen yazılı belgeyi, Üsküp’te yayınlanan “Birlik” gazetesinin 01.9.1951 tarihli sayısında derneğin kurulması ile ilgili yayınlanan haber oluşturmaktadır. Kurulan “Yeni Hayat” Derneği ilk Başkanı görevine Remzi Süleyman, Sekreter görevine Selahettin Kelmendi ve veznedar görevine Niyazi Kursan seçilmiştir.
(01 Eylul 1951 yilinda “Birlik” gazetesinde yayinlanan bir yazi)   “Yeni Hayat” Derneği’nin ilk başlamaya çalıştığı günlerde belediyenin yetkili makamları tarafından kendisine Priştine eski çarşısında bulunan Hacı Yakup Efendinin evinin üst katı tahsis edilmişti. Aslında bu ev kiralanarak derneğin çalıştığı bir mekan halini almıştır. Priştine çarşısı içinde olan iki katlı bu ev Osmanlı döneminde inşaa edilmiş olup üçüncü mileniyuma ayak bastığımız 2001 yılına kadar ayaktaydı. Ancak bu tarihten sonra köklü bir onarımdan geçerek üç katlı bir iş yerine dönüşmüş bulunmaktadır. Şöyle ki “Yeni Hayat” derneğinin ilk faaliyetlerini sürdürdüğü binanın dış cehpeden görünüşü günümüzde sadece fotograflarda kalmıştır.
Her ne kadar bu mekan bir dernek çalışması için elverişli olmasa dahi ilk günlerde dernek binası bir arı kovanını andırıyordu. “Yeni Hayat” Derneğinin ilk günlerdeki faaliyetlerinin tanığı olan Şükrü Zeynullah adlı üyenin anlattığına göre, dernekte ilk kurulan şarkı ve müzik gruplarına üye ve dernekseverlerden o kadar çok ilgi varmış ki saat 18’de başlayan provalara katılabilmek için insanlar bir saat önceden gelip yer kapma gayreti içindeymiş. Dernek yöneticileri ise bu aşırı ilgi yüzünden perovaları izleyebilecek kişilerin sayısını sınırlandırmak zorunda kalmış. O dönemlerde kullanılan inşaat tekniklerine göre evlerin ikinci katları direkler üzerine ahşapın döşenmesi ile yapıldığına göre aşırı sayıda üyenin dernek salonuna girmesi sonucu bu ahşap bölümün çökme tehlikesi mevcutmuş. Buna rağmen üyelerin birçoğu ve dernek severler salon pencerelerinden gelen müzük ve şarkı sesleri ile yetinerek bina önünde prova saatlerinde kalabalık sayıda toplanmayı gelenek haline getirmişlerdi.

Priştine’de Türkçe müzik geleneği

Aslıdna bakılırsa “Yeni Hayat” Derneği kurulmazdan önce de değişik tören ve düğünlerde Priştine’de Türkçe müzik icrat ediliyordu. Müzik enstrümanları çalan Priştine Türkleri ise ‘Radniçki’ ve ‘Ramiz Sadik’ Derneklerin çalışmalarına aktif bir şekilde katılıyor ve Priştine’de Rasim Hovarda orkestresi sünet, evlilik ve değişik bayramlar dolayısıyla düzenlenen düğün ve törenlerde Türkçe müzük icrat ediyordu. Bunun dışında ‘Gırmi’, ‘Touk Bahçe’ ve diğer yerlerde düzenlenen pikniklerde (‘oturmaklarda’) da Türkçe müzik icra eden gençler bu sayfiye yerlerinde bulunan halkın gönlünü coşturur ve şahlandırırdı. Şöyle ki “Yeni Hayat” Derneğinin kurulmasıyla müzik ve folklora düşkün olan bu sanatçılar kurulan yeni dernekte önemli görevler üstlendi. Öte yandan 1951 yılında Priştine Radyosu Türk Orkestresi’nin kurulması da bu yöredede çalınan Türk musikisinin daha kaliteli olması açısından olumlu bir gelişme idi.  Üstad Rasim Salih’in yönetiminde kurulan profesyonel Priştine Radyosu Türk Orkestresi, dernek çerçevesinde  icra edilen Türk sanat ve halk müziği kalitesinin artmasını da önemli ölçüde etkiledi. Derneğin ilk kuruluş günlerinde 300 kadar üye müzik grubu, folklor ekibi, mandolin topluluğu, çocuk korosu ve dram kollarında faaliyetlerine başladı. Türk sanat müziği ve Türk halk müziği icra eden orkestre yanı sıra bir mandolin topluluğunun da faal olduğunu hatırlatmak gerekir. Müzik ve folklor grublarındaki çalışmalar gençlerin en çok dikkatini çekiyordu. Şarkı, türkü ve folklor oyunların yer aldığı programlar Priştine seyircisi yanı sıra Kosova’nın diğer kentlerindeki seyircilerin beğenisine de sunuldu, ve her yerde büyük alkış topladı.   Dram kolu da derneğin ilk kuruluşundan beri yoğun bir tempoyla çalışmaya başladı. 17 Kasım 1951 tarihinde Mustafa Karahasan’ın “Şaban Hoca” adlı oyunu Priştine seyircisine sunulan ilk dram oyunuydu. 1952 yılında sahneye konan “Macide” adlı oyun Priştine yanı sıra Prizren, İpek, Mitroviça seyircilerinin beğenisine sunuldu. Çocuk dramı da ayrıca “Çizmeli Kedi”, “Müttefikler Uçmanını Kurtaran Piyoner”, “Ev Ödevi”, “Bulmacalı Oyun” gibi çocuk oyunlarını sahneleyip küçük seyircilere gösterdi.Yazın kolu da belli bayram, okul günleri ve önemli tarihlerde yazar ve şairlerin de katılımıyla yazın saatleri tertiplemiştir. 1969 yılında düzenlenen Meclis toplantısında ad değişikliğine gidilmesi karara bağlanarak “Yeni Hayat” yerine bundan böyle bu dernek “Gerçek” Kültür Güzel Sanatlar Derneği olarak yoluna devam etti. Birkaç yıl önce alınan bir kararla dernek çerçevesinde spor faaliyetleri de başlayıp masa tenisi takımı kuruldu ve kısa bir zaman içerisinde kayde değer başarılar kaydetti. Saz bağlama takımı da “Gerçek” Derneği çerçevesinde 1975 yılında kuruldu ve bu tarihten itibaren bağlama takımı eşliğinde icra edilen türküler de sunulan programlara ayrı bir renk kattı. Yine 1982 yılında hafif batı müziği icra eden FAX adında bir topluluk kuruldu ve bu grup tarafından okunan parçalar da izleyicilerin beğenisini kazandı.
Tüm bu zamöan dilimi içerisinde “Gerçek” Derneği ülkede ve ülke dışındaki çok sayıda dernek ve kuruluşla işbirliği sürdürmüş, kabarık sayıda festivale katılmış, ödül kazanmış, her gittiği yerde seyircinin alkışlarını almıştır.
Derneğin zaman zaman tertiplediği yılbaşı geceleri ve müzik eğlenceleri de bu derneğin başarıyla yerine getirdiği önemli faaliyetlerden birini oluşturmaktadır.“Gerçek” Derneği üyelerinin çoğunu Türkler oluşturması yanı sıra zaman zaman, özellikle de müzük kolu, folklor ekibi, spor kolu ve diğer dallarda mevcut üyeler  arasında Arnavut, Boşnak ve Roman kökenli üyelerin de bulunması, onların provalara ve sunulan programlara katılması dernekte hakim olan hoşgörü, saygı ve anlayışın hakim olduğunun bir göstergesidir. Folklor ekibinin ilk çalıştırıcıları arasında Rus kökenli Slavko Kvasnevski adlı koreografın yaptığı değerli çalışmaları ve Süreyya Yusuf’un “Ömrümün Tek Rüyası” adlı oyunun sahneye koyan Arnavut kökenli Masar Kadiu yönetmeninin çaba ve çalışmaları bu yönde tipik örnekleri oluşturur.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]

 

Başkanlarımız

1-Remzi-suleyman 1-serafettin-suleyman 3-Rasit-Beytullah 4-Necmettin-Gorica 5-Sukru-Zeynullah 6-Safet-Preka 7-Semsi Meciahan 8-Osman-Yusuf 9-Emin-Mecihan 10-Bedri-Selim 11-Enver-Baki 12-Zeynelabidin-Ustaibo 13-Ibrahim-Arslan 14-Taner-Yusuf 15-Kemal-Dobircan 16-Zeynelabidin-Ustaibo 15-Kemal-Dobircan 18-Gulsen-Bolukbasi